Dum mia komenca periodo de mia lingvolernado (ĉar oni dum la tuta vivo havas ion por lerni), mi multe penadis kompreni tekstojn skribitajn fare de Esperantistoj (eĉ tekstojn skribitajn fare de iuj eminentuloj). Komence mi ne miris pri tiuj malfacilaĵoj, ĉar mi kvitancis ilin kiel konsekvencon de mia mankhava lingvokono. Komencantoj ja ne deziru ĉion tuj!
Post forpaso de jaroj mi daŭre nur tre pene povis kompreni (pli ekzakte: diveni) mesaĝojn el tekstoj skribitaj fare de iuj, kiuj jam estis progresintoj.

Tiam mi komencis suspekti iun strangan aferon. Por mi uzi iun fremdan lingvon signifas provi identiĝi kun denaska parolanto de tiu lingvo, kaj vortumi laŭ tiu fremdalingva pensmaniero. Sed mi devis fortostreĉi min por povi pensi hungare dume mi legis tiujn frazojn kompilitajn fare de t.n. hungEsperantistoj. Nur tiel mi sukcesis kompreni iliajn mesaĝojn. Mi devis traduki ”laŭvorte” tiujn frazojn el Esperanto al la hungara lingvo por, ke ili havu sencojn.

Tiuj antecedentoj havigis al mi ideon enkonduki novan lingvouz-nocion: ”salamandradon”. Salamandri signifas uzi fremdan lingvon sub forta influo de la patrina lingvo, aŭ de la ĵus plej bone regata etnolingvo. Esence ĝi manifestiĝas per laŭvorta traduko de etnolingvaj idiomaĵoj al iu fremda lingvo. Sekve, ies salamandrado estas strikte etnolingvo-specifa.
Mi ĉerpis miajn spertojn pri salamandrado dume mi legis mesaĝojn senditajn inter hungaroj (hungEsperantistoj), sed mi tamen klarigos salamandradon precipe per anglaj idiomaĵoj, ĉar Esperantistoj en nia mondo konas certe pli bone la anglan lingvon, ol la hungaran...

angle: ”Peter put me up for the night.” (Petro tranoktigis min por la nokto.)
salamandre: ”Petro metis min supren por la nokto.”

angle: ”They fell out over the decizion.” (Ili malpaciĝs pro la decido.)
salamandre: ”Ili falis eksteren pro la decido.”

angle: ”Look out, you are going to drop that.” (Atentu! vi preskaŭ faligos tion!)
salamandre: ”Rigardu eksteren, vi estas iranata faligi tion.”

angle: ”Mary saw me into the office.” (Maria akompanis min en oficejon.)
salamandre: ”Maria vidis min en oficejon.”

angle: ”That song takes me back.” (Tiu kanto igas min esti nostalgia.)
salamandre: ”Tiu kanto prenas min malantaŭen.”

Mi ne certas, ĉu angloj ĝuste tiel salamandras aŭ ne, mi nur provis ilustri per modelfrazoj tion, kio estas salamandrado.

Jen por hungaroj kelkaj specimenoj pri la vortumado de Salamandristoj:

hungare: ”Járvány ütötte fel a fejét.” (Epidemio ekaperis.)
salamandre: ”Epidemio batis supren la kapon.”

hungare: ”Péter átverte a társát.” (Petro superruzis sian kunulon.)
salamandre: ”Petro trabatis sian kunulon”

hungare: ”Mária letette a vizsgát.” (Maria ekzameniĝis.)
salamandre: ”Maria demetis la ekzamenon.”

Jen "freŝa" salamandraĵo fare de iu eminentulo, de kiu oni devus ellerni korektan lingvouzon:

/"La afero "salvo" perfidas pri unu el la malfrotaĵoj de la E-instruado - ĉu buŝa (perkursa) ĉu perlernolibra."/

Ne miru, se vi ne komprenas la supran frazon. Por kompreni ĝin unue necesas traduki tiun frazon *laŭvorte* al la hungara lingvo, kaj pluse necesas koni la respektivajn idiomaĵojn...
En la hungara lingvo "csúsztatás" signifas laŭvoerte glitigon, kaj idiomaĵe miskredigon. Simile, hungaroj uzas ofte la verbon perfidi anstataŭ malkovri, malkaŝi.
Malsupre mi prezentos al vi la "sen-salamandraĵitan" frazon:

"La afero "salvo" malkovras unu el la miskredigoj de la E-instruado - ĉu buŝa (perkursa) ĉu perlernolibra."