Jen esperantigo de gazetara komuniko kiun mi lastatempe verkis (anglalingve).

Okaze de la
Eŭropa tago de lingvoj
"Eŭropa lingvo-foiro"
20a de oktobro 2008
The English and Foreign Languages University
(Universitato por la angla kaj fremdaj lingvoj)
Hajderabado, Barato

Institutoj en Hajderabado kiuj instruas eŭropajn lingvojn kunvenos je la 20a de oktobro por festi la Eŭropan tagon de lingvoj. La Universitato por la angla kaj fremdaj lingvoj (EFLU) gastigos “Eŭropan lingvo-foiron”.

“La aranĝo estas la unua de sia tipo, kaj reliefigos la riĉan diversecon de lingvoj en Eŭropo,” diris Profesoro Abhai Maurya [abhej maŭrja], rektoro de EFLU. Li aldonis, “La evento havas aldonan signifon en la jaro 2008, kiun la Unuiĝintaj Nacioj proklamis “Internacia jaro de lingvoj”.

Partoprenantaj institutoj inkluzivas la jenajn: Alliance Française, Goethe Zentrum, Osmania University, Universala Esperanto-Asocio, kaj University of Hyderabad. Oni prezentos almenaŭ la jenajn ok lingvojn – la anglan, Esperanton, francan, germanan, hispanan, italan, kroatan, kaj la rusan – kaj sekve okazos diskuto.

Dum la venontaj kelkaj monatoj, tiuj ĉi institutoj planas plurajn Lingvajn Tagojn por prezenti pli profunde diversajn lingvojn kaj kulturojn.

Kunteksta informo

Lanĉita en 2001, la Eŭropa tago de lingvoj, kiun oni tradicie festas je aŭ ĉirkaŭ la 26a de septembro, antaŭenigas la lingvan diversecon kiel ilon de plia interkultura kompreno. Troviĝas pli ol 200 lingvoj kiuj estas indiĝenaj al Eŭropo kaj multaj pli kiujn parolas civitanoj kies familia origino estas en aliaj kontinentoj.

Kelkaj faktoj:

• La gepatraj lingvoj parolataj de plej multe da eŭropanoj estas la rusa, germana, angla, franca kaj itala en tiu ordo.
• La neeŭropaj lingvoj plej vaste uzataj en Eŭropo estas la araba, ĉina kaj hindia, ĉiu kun sia propra skribsistemo.
• Rusujo (148 milionoj da loĝantoj) havas la plej grandan nombron da lingvoj parolataj sur ĝia teritorio: de 130 ĝis 200 depende de la difinkriterioj.
• Plej multe da landoj en Eŭropo havas plurajn regionajn aŭ minoritatajn lingvojn – kelke da ili akiris oficialan statuson.
• Pro la enfluo de migrantoj kaj rifuĝintoj, Eŭropo iĝis plejparte plurlingva. En Londono mem pli ol 300 lingvoj estas parolataj (la araba, turka, kurda, berbera, hindia, panĝaba, ktp).

Dulingvismo. Oni rekonu, uzu kaj konservu tiun ĉi diversecon kiel gravan rimedon. La dulingvismo kunportas diversajn avantaĝojn. Esti dulingva povas plibonigi viajn ŝancojn sukcese lerni aliajn lingvojn. La lernado de dua lingvo helpas la lernadon de tria. Dulingvuloj eble ankaŭ havas kelkajn avantaĝojn en la pensado: estas atestaĵoj, ke ili progresas pli rapide ol unulingvuloj en kelkaj kampoj de la frua kogna evoluado, kaj ke ili estas en pluraj manieroj pli kreivaj en siaj lingvaj kapabloj.

Dulingvuloj havas la grandan avantaĝon, ke ili povas komunikadi kun pli diversaj homoj. Ĉar dulingvuloj havas la ŝancon sperti du aŭ pli kulturojn en intima maniero, ilia kapablo povas konduki al pli da sentemo en la komunikado kaj preteco transiri kulturajn barilojn kaj konstrui kulturajn pontojn. Ankaŭ estas praktikaj aferoj: dulingvuloj havas potencialan ekonomian avantaĝon ĉar al ili disponeblas pli grandaj nombroj da laborpostenoj. Ankaŭ estas pli ĝenerale akceptita, ke plurlingvaj firmaoj havas pli grandan merkatan avantaĝon ol unulingvaj firmaoj.

Minoritataj lingvoj. Tiel, en tutmondiĝanta mondo, altnivela plurlingvismo estas ege dezirata. La kondiĉoj akiri altnivelan plurlingvismon estas sufiĉe favoraj por la grandaj lingvoj. Dekjara instruado en la gepatralingvo donas firman kognan bazon kiu faciligas la akiron de pliaj lingvoj. Tamen, same kiel en la cetera mondo, ankaŭ en Eŭropo la situacio de la malgrandaj lingvoj estas multe pli necerta – efektive, tutmonde, fakuloj prognozas, ke dum tiu ĉi jarcento malaperos almenaŭ duono, eble eĉ pli, de la lingvoj de la mondo. Dum du generacioj ĉiuj spuroj de lingvo povas malaperi kiam ĝi ne estas parolata en la hejmo, nek instruata al infanoj en la lernejo. Estas ĝuste tiu ĉi urĝeco kiu instigis la Unuiĝintajn Naciojn deklari la jaron 2008 “Internacia jaro de lingvoj”.

Kiel komunumo de landoj kiu devontigis sin defendi homajn rajtojn – inkluzive la lingvajn homajn rajtojn – Eŭropo serioze diskutas strategiojn sekurigi tiujn ĉi rajtojn por ĉiuj civitanoj. Troviĝas gamo da proponoj: iniciatoj kuraĝigi civitanojn lerni la lingvojn de la najbaroj; iel 'simpligita' angla; adopti nacian lingvon kiel la propran; deklari etnan lingvon oficiala eŭropa lingvo; kaj lerni planlingvon kiel Esperanton kiel duan lingvon por ĉiuj.

Aliaj plurlingvaj mozaikoj kiel Barato zorge rigardos kun granda intereso la sukceson de Eŭropo defendi lingvajn homajn rajtojn, antaŭenigi lingvan diversecon kaj demokration kaj atingi altnivelan plurlingvismon.

Dum ni – kun niaj propraj kompleksaj lingvoaranĝoj! – kunvenas por festi la lingvan diversecon de Eŭropo, tiuj ĉi estas kelkaj el la grandaj demandoj kaj implicoj kiujn ni invitas vin pripensi dum la seminario. Efektive, ni esperas, ke ni daŭre kunfestos kaj kunpensos pri tiuj ĉi temoj dum la pluraj Lingvaj Tagoj kiujn ni planas organizi dum la venontaj kelkaj monatoj en Hajderabado!

Kelkaj utilaj retejoj (anglalingvaj)

La oficiala retejo de la Konsilio de Eŭropo por la Eŭropa tago de lingvoj: www.ecml.at/edl

Eŭropa buroo por malpli uzataj lingvoj: www.eblul.org

La retpordego de Unesko pri Lingvoj kaj plurlingvismo: www.unesco.org/en/languages