Esperantistoj penadas uzi surogatojn kiel: "Ehhoshangho chiujhauhde" aŭ "Eĥxosxangxo cxiujxauxde" por anstataǔigi la mankantajn preseblajn, printeblajn Esperantajn ĉapelitojn, anstataǔ uzi la jam ekzistantajn ĉapelitojn, kiuj jam de pli, ol 200 jaroj (do ili jam ekzistis, kiam Zamenhof kreis Esperanton) troviĝas prete en presejoj:
anstataǔ ĉ uzi č (el sudslavaj lingvoj)
anstataǔ ĝ, uzi đ (el sudslavaj lingvoj)
anstataǔ ĥ, uzi ħ (el maltolando)
anstataǔ ĵ uzi ž (el sudslavaj lingvoj)
anstataǔ ŝ uzi š (el sudslavaj lingvoj)
anstataǔ ǔ uzi ů (el sudslavaj lingvoj)
Kial sperteblas tiu stult-obstineca kontraǔstarado? Ĉu Esperanto perdus multon el sia gloro, se oni uzus la jam ekzistantajn ĉapelitojn anstataǔ la surogatoj: ”Ehhoshangho chiujhauhde” aŭ ”Ehxosxangxo cxiujxauxde”?
Ĉu la karaktroj de Esperanto nepre devas apartiĝi disde la jam ekzistantaj karaktroj de etnaj lingvoj?
1 comment
Laszlo Istvan TOTH said:
Ankaǔ mi uzas linukson, kaj mi povas aldoni kroman Esperantan klavar-distribuaĵon, kaj ŝanĝi inter la distribuaĵoj per klavo-kombinaĵo.
Tamen la alterna uzado de E-a kaj ne E-a klavaroj, malhelpas al flua tajpado, ĉar la elpensinto de tiu E-a klavaro metis la E-ajn ĉapelitojn loke de karaktroj, kiuj estas uzataj ankaǔ dum E-a lingva tajpado: se mi citas propran nomon, mi ja devas uzi ankaǔ q, w kaj y, eĉ se mi skribas Esperante.
La ĝusta solvo estintus meti ilin loke de iuj malpli oftaj signoj.
Tial mi preferas tajpi surogate, kaj ĉe fino konverti la tekston per makroo.
Mikrosoftemuloj povas uzi la programeton E.K. kreita de Jurij Finkel por vindozoj ĝis XP inkluzive, dume por la vindozo-7 ili povas uzi la programeton Tajpi kreita de Thomas James: zz9pza.ath.cx/tajpi/en/Index.html
Por tiuj komputilumantoj, kiuj tajpas en interretaj kafejoj ne ekzistas praktika solvo. Ili ja ne rajtas tie fari instaladon, ŝanĝon.
Konvena solvo estus alkutimiĝi uzi duoblajn karaktrojn loke de ĉapelitoj, kaj kaze de karaktro-duobliĝo pro vortokunmetado, endus uzi streketon. La ĉapelitojn ĥ kaj ǔ eblas anstataǔigi per simplaj karaktroj, eĉ sen surogato:
”Ekossanggo cciujjaude”
Kaze de karaktro-duobliĝo pro vortokunmetado uzendas streketo:
amas-serccado
lang-gustumado
Ĉio estas nekutima komence, sed alkutimiĝinte al tia tajpado, oni povos por ĉiam liberiĝi de la ĉapelita problemo en nia ”angla-aboca” mondo.