"Kiel Zamenhof konceptis la novan senton? En letero al Michaŭ (26.09.1904) (Ludovikito kajero 6. p. 170) li klare difinas ghin: " La Kongreso devas efiki sur la sentojn kaj fari impreson kiel eble pli grandan kaj neforgeseblan impreson. Multe da soleneco, muziko, efektoj por la okulo, ktp., ju pli ni efikos sur la sentojn, des pli niaj kongresoj, kaj sekve ankaù nia afero, farighos popularaj en la mondo. Estas domagho, ke ni devas akiradi la mondon en tia maniero, sed la homoj havas tian naturon, ke oni povas ilin venki nur per la sentoj, dum per seka parolado Vi neniun konvinkos."

Tio estas citajho el la libro de Giordano Moya "Esperanto en prospektivo".

Do certe la morgaùa evento ne estos esperanto kongreso, tamen vidante la liston de la gastoj kaj de la medioj, estas por mi tre granda ghojo surprizigi ilin per almenaù unu kanzono en esperanto.

Tion (italan kanzonon)mi proklamos per la vortoj (memkompreneble en la germana lingvo):

"Karaj gesinjoroj, la sekvontan kanzonon mi te volonte kantus en la itala lingvo.......sed tion mi ne scipovas. Pro tio mi kantos nun esperante"